Gecikmiş Dil ve Konuşma

Gecikmiş dil ve konuşma, dil edinim süreçlerinin çeşitli nedenlere bağlı olarak ‘normal' olarak kabul edilen zamandan daha uzun sürmesi ve çocuğun yaşıtlarından bu alanda geri olarak kalmasıdır (Topbaş, 1994) . Çocuk 1 yaşında ilk anlamlı sözcüklerini çıkarmıyorsa, 2 yaşına geldiğinde iki sözcüklü, 3 yaşında 3-4 ve daha çok sözcüklü yarı anlaşılır bir konuşması yoksa çocuk için gecikmiş konuşmadan söz edilebilir. Gecikmiş dil ve konuşmanın başlıca belirtileri sözcük ve cümle yapısının, yeni ve karmaşık sözcüklerin ediniminde gecikmedir (Topbaş 2004). Çocuğun çeşitli şekillerde iletişim çabası içinde olması beklenir, çevreden gelen yönergeleri anlar, kimi zaman da bir sözcükle de olsa kendini ifade edebilir (Korkmaz, 2005). Dilin anlama boyutu ifade etme becerilerine göre daha iyi gelişmiştir. Konuşmaya geç başlayan çocukların çoğu, belirli bir zaman diliminde (3 yaş civarı) diğer çocuklarla arayı kapatır (Topbaş, 2004).

DİL VE KONUŞMA GELİŞİMİNDE AKSAKLIKLARI GÖSTEREN BAZI BELİRTİLER
} Emme, yutma, çiğneme, salya kontrolünde güçlük
} Konuşmanın nazal olması ( havanın konuşurken burundan gelmesi)
} Kısıtlı sözcük dağarcığı
} İsteklerini vurma, ağlama, bağırma gibi uygun olmayan biçimlerde belirtmesi
} Konuştuklarının anlaşılmaması
} Düşünce ve isteklerini anlatmakta güçlük çekmesi
} İletişimi jest, mimik ve işaretle gerçekleştirmesi
} Anlaşılmaz sesler çıkarması
} İletişim kurmaya isteksiz olması
} Yalnız kalmayı tercih etmesi
} Çevredeki olaylara karşı isteksiz ve ilgisiz olması
} Çevredeki seslere, konuşmalara tepkisiz kalması


Gecikmiş konuşma sadece zihinsel ya da fiziksel bir probleme bağlı olarak gelişmez. Belirli bir sebep yokken bile çocukta konuşmanın gecikmesi görülebilmektedir. Günümüzde çoğu zaman uyaran eksiklikleri çocukların konuşmasında gecikmeye sebep olmaktadır. Dil ve konuşma terapistlerinin yaptığı değerlendirmeler ve gerektiğinde yapacakları yönlendirmeler ile sorunun varsa sebepleri bulunmaya çalışılır. Erken dönemde terapiye başlamak gecikmiş konuşma için önemlidir. Çocuğun bir an önce yaşıtları ile aynı düzeye ulaşması kendine öz güvenin oluşması, iletişimi öğrenme ve psikolojisi için oldukça önem arz etmektedir.